Przerwanie działań wojennych

W nocy z 2 na 3 października delegaci Komendy Głównej AK i dowodzący oddziałami niemieckimi w Warszawie von dem Bach-Żelewski podpisali w Ożarowie umowę o zaprzestaniu działań wojennych. Wbrew temu co się powszechnie sądzi nie skapitulowaliśmy. Zainteresowanym problematyką polecam wspomnienia Kazimierza Iranka-Osmeckiego Powołanie i przeznaczenie oraz nakręcony na ich podstawie spektakl Przerwanie działań wojennych Juliusza Machulskiego ( poniedziałek, 4.10, TVP 1 g.21.30).


Na wieść o wybuchu powstania Hitler wydał rozkaz całkowitego zniszczenia miasta i wymordowania wszystkich jego mieszkańców. Już w pierwszych dniach sierpnia Niemcy zamordowali ok. 50 tysięcy mieszkańców Woli i Śródmieścia. Przerwanie walki w tym momencie jedynie ułatwiłoby oddziałom okupanta dokonywanie masowych egzekucji. Determinacja powstańców i ludności cywilnej zaciekle walczących w beznadziejnej sytuacji uświadomiła niemieckiemu dowództwu, że eksterminacja ponad miliona warszawiaków nie będzie prostym zadaniem. Von dem Bach-Żelewski zaczął wykręcać się od wykonania rozkazu Fuehrera twierdząc, że ma za mało amunicji do zabicia wszystkich Polaków w Warszawie. Pod koniec września Niemcom zaczęło zależeć na szybkiej pacyfikacji Powstania aby jak móc zająć pozycje obronne przed atakiem Armii Czerwonej. W trakcie negocjacji zostało to wykorzystane przez stronę polską.
Dzięki uporowi Bora-Komorowskiego odrzucającego przez dwa miesiące niemieckie propozycje poddania się, doszło do przerwania działań wojennych i uznania praw kombatanckich żołnierzy AK. Postanowienia umowy były przez Niemców notorycznie łamane, jednak większość ludności Warszawy ocalała.